Dyrektor publikacji badawczej “Our World in Data” Max Roser (2021) wyjaśnił w swoim artykule, że wraz z postępem wzrostu gospodarczego rozpoczęła się historia redukcji ubóstwa na świecie. Jego zdaniem ostatnie dwa stulecia były pierwszymi w historii ludzkości, kiedy społeczeństwa osiągnęły trwały wzrost gospodarczy, a redukcja globalnego ubóstwa była jednym z najważniejszych osiągnięć w historii. Mimo to 62% ludności świata żyje za mniej niż 10 dolarów dziennie, a 86% za mniej niż 30 dolarów dziennie. Z powyższych faktów można wywnioskować, że ciągły wzrost gospodarczy jest sposobem na zmniejszenie ubóstwa.6 Departament Spraw Ekonomicznych i Społecznych Organizacji Narodów Zjednoczonych wyjaśnia, że światowa konsumpcja i produkcja (siła napędowa światowej gospodarki) opiera się na wykorzystaniu środowiska naturalnego i zasobów w sposób, który nadal ma destrukcyjny wpływ na planetę. Postępowi gospodarczemu i społecznemu w ostatnim stuleciu towarzyszyła degradacja środowiska, która zagraża systemom, od których zależy nasze przetrwanie.7
Czy można cieszyć się zarówno wzrostem gospodarczym, jak i zrównoważonym rozwojem środowiska? Jednym z głównych celów strategii środowiskowej OECD na pierwszą dekadę XXI wieku, przyjętej przez ministrów środowiska OECD w 2001 roku, jest oddzielenie presji środowiskowej od wzrostu gospodarczego. Decoupling można zdefiniować jako zmniejszenie ilości zasobów wykorzystywanych do generowania wzrostu gospodarczego przy jednoczesnym zmniejszeniu degradacji środowiska i niedoboru ekologicznego. W 2014 roku Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP) przeprowadził badanie dotyczące możliwości technologicznych i szans na przyspieszenie decouplingu i czerpanie korzyści środowiskowych i ekonomicznych ze zwiększonej produktywności zasobów. W badaniu stwierdzono, że nie jest możliwe, aby globalna gospodarka oparta na obecnych niezrównoważonych wzorcach wykorzystania zasobów trwała w przyszłości. Rezultaty są już widoczne w trzech obszarach: wzrost cen zasobów, większa zmienność cen oraz zakłócenia systemów środowiskowych. Wpływ wykorzystania zasobów na środowisko naturalne prowadzi do potencjalnie nieodwracalnych zmian w światowych ekosystemach, które mają bezpośredni wpływ na ludzi i gospodarkę (na przykład szkody zdrowotne, niedobory wody, utrata zasobów rybnych, zwiększone szkody spowodowane przez burze). Istnieją jednak alternatywy dla tych przerażających wzorców. Wiele technologii i technik rozdzielania, które zapewniają wzrost wydajności zasobów, jest już dostępnych.8
Sprawozdanie wykazało również, że znaczna część “know-how” w zakresie projektowania polityki, niezbędna do osiągnięcia oddzielenia płatności od produkcji, jest obecna w zakresie ustawodawstwa, systemów zachęt i reform instytucjonalnych. Wiele krajów wypróbowało je z wymiernymi rezultatami, zachęcając innych do badania i, w stosownych przypadkach, powielania i zwiększania skali takich praktyk i sukcesów.9
Pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) opracowano plan zrównoważonego rozwoju Agenda 2030. Agenda 2030 zawiera 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs), w tym 169 celów dotyczących rozwoju globalnej gospodarki i społeczeństwa w równowadze ze środowiskiem naturalnym. Ostatecznym celem tego planu rozwoju jest zakończenie ubóstwa, ochrona planety i zapewnienie dobrobytu dla wszystkich. Osiągnięcie tych celów obejmuje m.in. rozdzielenie, przejście od gospodarki linearnej do gospodarki cyrkularnej i wiele innych kwestii, które nie są wrażliwe na pomiar za pomocą wskaźników wzrostu gospodarczego.
Celem tego materiału szkoleniowego jest zwrócenie uwagi studentów na fakt, że klasyczna gospodarka rynkowa oparta na idei ciągłego wzrostu gospodarczego, raczej nie przybliży nas do celu, jakim jest zwiększenie dobrobytu społeczeństwa. Materiał ten przedstawia ideę wzrostu gospodarczego i wyjaśnia czynniki, które napędzają wzrost gospodarczy; dokonuje przeglądu raportu z badań, w którym naukowcy stwierdzają, że na skończonej planecie Ziemi nieograniczony wzrost gospodarczy jest niemożliwy; składa się z przeglądu koncepcji rozwoju gospodarczego i zrównoważonego rozwoju; daje również przegląd Agendy 2030 i SDGs. W 2015 roku państwa członkowskie ONZ zatwierdziły SDGs, co oznacza, że działania zmierzające do realizacji tych celów mają miejsce już od 7 lat. Podczas tego szkolenia szukamy dowodów na to, że nasz kraj działa na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju.
