1.4 Jak wyglądałoby życie „dobre dla wszystkich” przy uwzględnieniu wartości granicznych naszej planety?
Na świecie nie ma wystarczających zasobów, aby wszyscy ludzie mogli cieszyć się materialnym standardem życia przeciętnego Europejczyka. Dlatego też zachodniego, zasobochłonnego standardu życia nie można uogólnić na cały świat. Przy obecnym sposobie zaopatrzenia i przy założonych granicach ekologicznych nie jest możliwe osiągnięcie dobrobytu przez wszystkich ludzi.
Kate Raworth w swojej książce Doughnut Economics10 sugeruje, aby celem gospodarek nie był wzrost PKB, ale zapewnienie, aby każdy człowiek miał to, co jest niezbędne dla niego do życia, a jednocześnie, aby krytyczne procesy na Ziemi nie były zagrożone. Wizualizuje to w postaci pączka z jego wewnętrznym i zewnętrznym kręgiem jako bezpiecznej i sprawiedliwej przestrzeni, w której powinni żyć ludzie. Wewnątrz tego „pączka” wykorzystanie zasobów jest wystarczająco duże, aby osiągnąć społeczne podstawy dobrobytu (krąg wewnętrzny), ale wystarczająco małe, aby nie przekroczyć wartości granicznych dla naszej planety (krąg zewnętrzny). Opierając się na „bezpiecznej i sprawiedliwej przestrzeni”, O’Neill i in. sugeruje przyjęcie podejścia opartego na „potrzebach ludzkich”. Wśród potrzeb do zaspokojenia jest: żywność, warunki sanitarne, dochody, dostęp do energii, edukacja, wsparcie społeczne, równość, poziom demokracji i zatrudnienie.
Ponadto obejmują one dwie miary ludzkiego dobrostanu: określone przez jednostkę samozadowolenie z życia i oczekiwaną długość życia w zdrowiu. Do pomiaru bezpiecznej przestrzeni w skali kraju łączą one krajowe, oparte na konsumpcji ślady środowiskowe (ślad ekologiczny, ślad materialny) i „przeskalowane” granice dla naszej planety (miary: emisje CO2, poziom fosforu, azotu, błękitnej wody, wskaźnik eHANPP).11 Takie podejście daje nam wyobrażenie o tym, jak mogłoby wyglądać „dobre życie”, które byłoby satysfakcjonujące dla wszystkich ludzi w granicach naszej planety, i uświadamia nam, jak daleko jesteśmy od osiągnięcia tego celu. Obecnie nie ma kraju, który zaspokajałby wszystkie podstawowe potrzeby nie przekraczając przy tym progów zrównoważonego rozwoju. Konieczne do wdrożenia są strategie mające na celu poprawę systemów dystrybucji, tak aby potrzeby mogły być zaspokajane w bardziej zrównoważony sposób. Ważną rolę odgrywają w tym zarówno wystarczalność, jak i równość. Polityka klimatyczna ukierunkowana na osiągnięcie godnego życia przez wszystkich ludzi wymaga odpowiedniej polityki redystrybucji i zależy od zbiorowej decyzyjności i zbiorowego zaopatrzenia.
Wykres 3 Krajowe wyniki w odniesieniu do „bezpiecznej i sprawiedliwej przestrzeni” dla Stanów Zjednoczonych i Sri Lanki.12
W idealnej sytuacji kraj miałby niebieskie kliny sięgające progu społecznego (brak koloru białego wewnątrz progu społecznego) i zielone kliny w obrębie granicy biofizycznej (brak koloru zielonego poza granicą biofizyczną).
