5. KIM SĄ POTENCJALNI INICJATORZY ZMIAN I W JAKI SPOSÓB MOGĄ PODJĄĆ AKTYWNOŚĆ?
Istnieją różne podmioty, dysponujące różnymi narzędziami i możliwościami wpływania na wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet:
- Same kobiety
- wykorzystując możliwości edukacji i zaawansowanego szkolenia;
- wnioskując u pracodawców o podwyżkę wynagrodzenia;
- organizując życie rodzinne w sposób umożliwiający pogodzenie życia zawodowego i prywatnego oraz angażując ojców w obowiązki opiekuńcze;
- poprzez tworzenie sieci kontaktów, wzajemne wspieranie się i promowanie innych kobiet;
- zakładając własne firmy i zostając przedsiębiorcami.
- Mężowie i ojcowie, koledzy z pracy
- przejmując część obowiązków opiekuńczych w rodzinie tak, aby zapewnić sprawiedliwy podział pracy;
- poprzez wspieranie kobiet w działaniach zmierzających do uzyskania sprawiedliwego i równego wynagrodzenia.
- Pracodawcy
- nie dyskryminując kobiet w polityce płacowej;
- oferując pracę w niepełnym wymiarze godzin zarówno mężczyznom, jak i kobietom;
- oferując elastyczne warunki pracy;
- zapewniając opiekę nad dziećmi w firmach.
- Związki zawodowe
- podejmując zdecydowane działania na rzecz grup społecznych o niskich dochodach i pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin;
- podejmując działania na rzecz skrócenia tygodniowego czasu pracy oraz zapewnienia właściwej równowagi między pracą a życiem osobistym dla wszystkich.
- Państwo
- znosząc dyskryminujące przepisy prawa;
- poprzez wprowadzenie przepisów, które faworyzują i wspierają kobiety w obszarach, w których znajdują się one w niekorzystnej sytuacji strukturalnej;
- poprzez aktywne angażowanie się w zmianę wzorców kulturowych opartych o płeć;
- wprowadzając przepisy zmuszające pracodawców do eliminowania dyskryminacji oraz wspierania polityki prorodzinnej w swoich przedsiębiorstwach;
- zapewniając infrastrukturę niezbędną do sprawowania opieki nad dziećmi i osobami starszymi;
- działając w roli pracodawcy oferującego dobre warunki zatrudnienia dla kobiet.
Różne szkoły ekonomiczne, a także osoby o różnych poglądach politycznych będą skłaniać się ku różnym podejściom. Podstawowe różnice widać najlepiej w ramach dwóch podejść opisanych poniżej.
PODEJŚCIE NEOKLASYCZNE I NEOLIBERALNE
Zgodnie z podejściem neoklasycznym, liberalizacja przyniesie większe korzyści kobietom, głównie poprzez zmniejszenie luki płacowej oraz luki w zatrudnieniu między płciami. W ramach podejścia neoliberalnego, równość płci i wzmocnienie pozycji kobiet postrzega się jako narzędzie rozwoju gospodarczego i sprawiedliwości społecznej. To same kobiety powinny być głównymi inicjatorami zmian, zaś równość należy praktykować na poziomie indywidualnym. Rolą państwa jest zapobieganie dyskryminacji prawnej kobiet i zapewnienie im równego dostępu do edukacji, przy jednoczesnym skoncentrowaniu na liberalizacji rynku.
PODEJŚCIE FEMINISTYCZNEPodejście feministyczne stawia w centrum uwagi wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet. Aktualnie funkcjonujący model ekonomiczny uznaje się za wadliwy. Nierówność płci jest bezpośrednio związana z nierównością ekonomiczną. Z tego powodu, feministyczne ekonomistki wzywają do fundamentalnej zmiany modeli ekonomicznych z myślą o zapewnieniu równości dla wszystkich. W ramach przedmiotowego podejścia wskazuje się również na konieczność poświęcenia większej uwagi ramom prawnym oraz kwestiom praw pracowniczych, godnego zatrudnienia, sektora opiekuńczego w gospodarce oraz innym obszarom istotnym z punktu widzenia wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet.