“Podatki są kluczowym elementem dla charakteru i funkcjonowania państwa, gospodarki i społeczeństwa jako całości”.
– Solomon Picciotto1
Przed przeprowadzeniem jakiejkolwiek sesji dyskusyjnej związanej z podatkami, ważne jest, aby zapewnić wspólne zrozumienie pojęcia “podatek”. Podatki zostały opisane jako cena płacona za posiadanie rządu, płacona przez każdego, kto korzysta z istnienia państwa i usług publicznych, które ono zapewnia. Formalna definicja podatku to “obowiązkowa składka pobierana od osób, fizycznych lub prawnych, przekazywana władzom publicznym w celu uzyskania przychodów, które pomogą pokryć wydatki poniesione w związku z przyznawaniem wspólnych korzyści mieszkańcom państwa2“. W bardziej prostych słowach, podatek jest obowiązkowy, zwiększa dochody rządu, jest umieszczony na tych, którzy są włączeni, co oznacza zarówno ludzi i korporacji3, i jest używany do celów wyrównania niektórych kosztów, które są ponoszone przez rządy w procesie świadczenia usług publicznych dla ich populacji. Podatek jest głównym elementem tego, co jest znane jako polityka fiskalna lub polityka rządu dotycząca w szczególności dochodów publicznych i opodatkowania.
Mimo że jest to płatność dokonywana pomiędzy dwoma stronami, podatek różni się od zwykłej transakcji, ponieważ nie jest płacony z oczekiwaniem, że w zamian za zapłatę otrzymamy konkretny produkt tak, jak możemy wymienić pieniądze na jedzenie lub ubranie. Innymi słowy, w przypadku podatku nie ma quid pro quo (bezpośredniego zwrotu). Zamiast tego, podatki są płacone władzom i to one, wraz z radami itp. (w zależności od struktury decyzyjnej instytucji publicznych w danym kraju) ostatecznie decydują (przy mniejszym lub większym wkładzie i reakcji ludności), na co powinny być przeznaczone wpływy z podatków i jak powinny być rozdzielone pomiędzy usługi.
W przeciwieństwie jednak do tego, niektórzy twierdzą, że podatek jest dla rządów sposobem na pozbawienie obywateli ich ciężko zarobionych pieniędzy. Szkoła neoklasyczna byłaby zwolennikiem tego podejścia, argumentując, że niskie stawki podatkowe pozwalają na rozkwit sektora prywatnego4. Taka analiza podatków ignoruje uzasadnienie systemów podatkowych, a mianowicie fakt, że ich istnienie wspiera realizację praw gospodarczych, społecznych i praw człowieka. Ramy prawne chroniące prawa człowieka stwierdzają, że minimalne wymagania niezbędne do spełnienia praw ekonomicznych i społecznych obejmują zapewnienie wystarczającej ilości żywności, podstawowej opieki zdrowotnej, podstawowego schronienia i mieszkania oraz najbardziej podstawowych form edukacji5. Podatek ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia realizacji tych praw.
